Od kilku lat na polskim rynku zauważa się rosnący trend zakupu suplementów diety. W badaniu przeprowadzonym w roku 2016 dotyczącym popularności suplementów diety wśród dorosłych Polaków, aż 77% z nich przyznaje, że zażywa suplementy diety. Natomiast 25% sięga po nie systematycznie, a 39% nieregularnie1. Warto przed zakupem rozważyć kwestie, czy wybrać suplement diety, czy preparat o statusie leku, który jest wydawany bez recepty.
Dlaczego warto wybrać lek?
Na polskim rynku preparaty magnezowe mogą występować pod statusem leku, jak również suplementu diety.
W Polsce, wśród preparatów o statusie leku, na szczególną uwagę zasługują leki OTC, czyli leki wydawane bez recepty lekarskiej. Leki OTC mają właściwości lecznicze. Preparat o statusie leku, to substancja lub mieszanina substancji, przedstawiana jako posiadająca właściwości zapobiegania lub leczenia chorób, lub podawana w celu postawienia diagnozy lub w celu przywrócenia, poprawienia lub modyfikacji fizjologicznych funkcji organizmu poprzez działanie farmakologiczne2. Leki magnezowe są wzbogacone o dodatek witaminy B6, działającej w charakterze kofaktora (niebiałkowa część enzymu, niezbędna do przebiegu wielu reakcji w organizmie) wspomagającego wchłanianie magnezu o 40%. W preparatach zawarte są różne związki magnezu. Wskazaniem do stosowania leku będą klinicznie potwierdzone niedobory tego makroskładnika w surowicy krwi. Lek magnezowy skierowany jest dla osób, u których występuje zwiększona pobudliwość nerwowo-mięśniowa ze skłonnością do napadów tężyczkowych, a także osoby z chorobą wieńcową i zaburzeniami rytmu serca i stwierdzone na podstawie badań niedobory magnezu.
Natomiast suplementy diety nie powinny stanowić podstawy leczenia niedoborów magnezu. Mogą być stosowane przez osoby bez hipomagnezemii (zmniejszenie stężenia całkowitego magnezu w surowicy krwi), u których istnieje ryzyko zbyt małej podaży tego pierwiastka z dietą. Forma soli magnezowych, jakie może zawierać suplement to: np. cytrynian magnezu.
Badania naukowe donoszą, że Polacy masowo cierpią na niedobór magnezu. Szacunkowo niedobory magnezu dotyczą 30-60% polskiej populacji3. Stąd prosty wniosek, że im bogatsza dieta w produkty zawierające magnez tym mniejsze ryzyko deficytu tego pierwiastka.
Wybierając lek, czy suplement diety należy zwrócić uwagę na jakość produktów, które wytwarza konkretny podmiot oraz na to, od jakiego czasu działa na rynku. Stosowana przez producenta Dobra Praktyka Produkcyjna (GMP), czyli zestaw standardów stosowanych w produkcji przemysłowej, wpływa na wysoką jakość produktów i jest gwarantem bezpieczeństwa.
Lek zawierający magnez
Lek magnezowy przeznaczony jest dla osób z symptomami niedoboru magnezu w organizmie. Często wiąże się z tym hipomagnezemia, która jest traktowana jako stan chorobowy. Lek przeznaczony jest także dla tych osób, którzy ze względu na różne problemy zdrowotne lub potrzeby, otrzymali rekomendację od swojego lekarza. Zadaniem leku jest uzupełnienie istniejących od pewnego czasu niedoborów magnezu w organizmie.
Gdy lekarz zdiagnozuje u pacjenta niedobór magnezu, powinien ustalić przyczynę, która do tego doprowadziła. Często przyczyną niedoboru magnezu jest choroba, którą należy wyeliminować włączając odpowiednią terapię, którą można wzbogacić o magnezowy produkt leczniczy.
Magnezowy suplement diety
Zgodnie z ustawą o bezpieczeństwie żywności i żywienia, suplement diety to środek spożywczy, którego celem jest uzupełnienie normalnej diety, będący skoncentrowanym źródłem witamin lub składników mineralnych lub innych substancji wykazujących efekt odżywczy4.
Na rynku dostępne są preparaty zawierające w swoim składzie różne związki magnezowe. Rodzaj związku magnezowego, zastosowanego w preparacie, decyduje o jego przyswajalności, czyli o ilości magnezu, jaka dostanie się z przewodu pokarmowego do krwi. Dlatego też wybierając preparat magnezowy, istotna jest nie tylko dawka magnezu, ale przede wszystkim rodzaj związku magnezowego.
Lek, czy suplement diety najważniejsze rozróżnienie
Podstawową różnicą pomiędzy lekiem, a suplementem diety jest inne działanie tych środków. Celem leku jest osiągnięcie pożądanego efektu terapeutycznego bądź zapobieganie chorobie i jej objawów, suplementu diety – wzbogacenie i uzupełnienie diety. Istotny jest też status rejestracyjny, który w przypadku leku podlega ścisłym regulacjom zgodnym z ustawą Prawa Farmaceutycznego. Niezbędnym warunkiem jest przygotowanie dokumentacji naukowej, która potwierdza skuteczność i bezpieczeństwo leku. Proces dopuszczenia do obrotu suplementów diety jest szybszy i prostszy. Wystarczy poinformować o tym Główny Inspektorat Sanitarny. Nie jest wymagane przedstawienie dokumentacji naukowej5. Zgodnie z ustawą o bezpieczeństwie żywności i żywienia suplement diety to preparat spożywczy, a nie leczniczy, ma tylko uzupełniać dietę w brakujące składniki odżywcze, a nie leczyć6. Wniosek jest jednoznaczny, osoby zdrowe, które chcą jedynie wzbogacić dietę w potrzebny, a niewystarczająco uzupełniany w diecie składnik, mogą sięgać po suplement diety. Natomiast osoby ze znacznym niedoborem, stwierdzonym na podstawie badań klinicznych przez lekarza, powinny wybrać lek, który wyrówna zaburzony poziom danego składnika w organizmie7.
Produkty magnezowe Lek-AM
W asortymencie firmy Lek-AM znajduje się wydawany bez recepty lek magnezowy Maglek B6 oraz suplementy diety: Magleq MAX, a także Magleq SKURCZ.
Piśmiennictwo:
- Matysek-Nawrocka, M. Bernat, B. Dyczewski, A. Chmiel, Popularność suplementów diety wśród dorosłych Polaków,2016, s 148.
- Patrz: art. 2 pkt. 32 Ustawy z dnia z 25 sierpnia 2006 o bezpieczeństwie żywności i żywienia. https://www.lexlege.pl/prawo-farmaceutyczne/art-2/
- K. Wyskida, J. Chudek, Suplementacja doustna magnezu – wskazania, przeciwskazania, sytuacje niejednoznaczne, „Medycyna pod dyplomie”, marzec 2016, s. 14.
- Patrz: art. 3 ust. 3 pkt. 39 Ustawy z dnia z 25 sierpnia 2006 o bezpieczeństwie żywności i żywienia. http://orka.sejm.gov.pl/proc5.nsf/ustawy/573_u.html
- Krasnowska G., Sikora T., Suplementy diety a bezpieczeństwo konsumenta, „Żywność. Nauka. Technologia. Jakość” (2011), nr 4, 5-23
- Broszura informacyjna: Co warto wiedzieć o suplementach diety, Warszawa, wydanie on-line pod adresem: https://uokik.gov.pl/download.php?plik=17285,(2015),
- Bażydło M, Żułtak- Bączkowska K, Zarem – Pechman L, Rotter I, Karakiewicz B. Analiza stosowania leków OTC bez konsultacji z lekarzem w poszczególnych grupach wiekowych oraz ocena zapotrzebowania na edukację zdrowotną w tym zakresie. Fam Med. Prim Care Rev.s.129 , 2010
Artykuł ma cel informacyjny i edukacyjny, nie może zastąpić indywidualnej porady lekarskiej. LEK-AM Sp. z o.o. jako podmiot odpowiedzialny nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie zawartych w nim informacji.
Artykuł opracowała Monika Wójcicka- dietetyk
