Choroby układu sercowo-naczyniowego to jeden z największych problemów na świecie. Mimo dużego rozwoju medycyny, odsetek osób cierpiących na nie, od kilkudziesięciu lat nie maleje. Może to wynikać z bagatelizowania pierwszych objawów oraz słabej profilaktyki. Nie da się ukryć, że zarówno w kraju jak i na świecie największym zagrożeniem życia są właśnie choroby układu sercowo-naczyniowego. Warto zastanowić się – jak wielu z nich można byłoby uniknąć wprowadzając zmiany w stylu życia? Prawidłowa dieta, regularna aktywność fizyczna, odpoczynek, unikanie używek oraz stresu – to podstawowe czynniki, które mogą zmniejszyć nasze ryzyko sercowo-naczyniowe. W tym miejscu warto także wspomnieć o magnezie, którego odpowiedni poziom ma ogromny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie układu krążenia [1].
Jaką rolę pełni magnez w układzie krążenia? Wpływ na naczynia oraz mięsień sercowy.
Magnez jako pierwiastek o wielostronnym działaniu, odgrywa istotną rolę w funkcjonowaniu układu sercowo-naczyniowego. W dużym stopniu zależy od niego prawidłowy rytm mięśnia sercowego i sprawnie działający układ naczyniowy. Natomiast jego niedobory mogą zwiększać ryzyko wielu chorób układu krążenia. Magnez należy uwzględnić w profilaktyce schorzeń serca, a także w procesie wspomagania leczenia [2].
Magnez jest pierwiastkiem regulującym czynność mięśni, w tym także mięśni tętnic. Wpływa on na prawidłowy skurcz i rozkurcz naczyń, co ma ogromne znaczenie dla właściwego przepływu krwi. Gdy brakuje magnezu dochodzi do skurczu tętnic, a przepływ krwi zostaje spowolniony. Przedłużający się stan niedoboru może być przyczyną między innymi nadciśnienia tętniczego. Magnez przyczynia się do prawidłowej pracy serca, dzięki niemu może ono pracować sprawniej i wydajniej, a ponadto jest mniej narażone na zaburzenia rytmu. Gdy stężenie magnezu jest za niskie, dochodzi do nadmiernego napływu jonów wapnia do komórek mięśnia sercowego, co może wywoływać bolesne skurcze. Niedobór magnezu może być przyczyną zaburzeń rytmu serca, które odczuwane są jako jego nierówne bicie. Niskie stężenie tego pierwiastka wywołuje niestabilność elektryczną i prowadzi do arytmii. [3]
Wpływ magnezu we wspomaganiu leczenia chorób układu naczyniowego.
Hipomagnezemia, czyli niski poziom magnezu, występuje u 20-50% chorych cierpiących na zaburzenia rytmu serca. Skuteczna okazuje się tutaj terapia magnezem, który zapobiega nawrotom arytmii. Ponadto, wg badań, po zastosowaniu preparatów magnezowych ryzyko migotania przedsionków może obniżyć się o 30% [3]. Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne zaleca stosowane magnezu u pacjentów cierpiących na arytmię serca [4].
Magnez reguluje czynność mięśni tętnic oraz mięśnia sercowego. Jego odpowiedni poziom wpływa na prawidłowy przepływ krwi przez naczynia. Ponadto magnez odgrywa istotną rolę w procesie skurczu i rozkurczu serca. Jeśli brakuje magnezu, do komórek napływają jony wapnia, które wywołują silny skurcz naczyń i utrudniają przepływ krwi. Przewlekły niedobór magnezu przyczynia się do rozwinięcia nadciśnienia tętniczego [3].
Magnez ochrania tętnice przed miażdżycą. Dzięki działaniu rozkurczającemu zmniejsza napięcie mięśniówki naczyń i obniża ciśnienie krwi. Ponadto poprawia funkcję śródbłonka i zapobiega odkładaniu się złogów cholesterolu. Takie działanie magnezu może przyczynić się do mniejszego ryzyka rozwoju miażdżycy, ale także może być pomocny podczas leczenia [4].
Wpływ magnezu na układ krążenia.
Choroby układu sercowo-naczyniowego możemy zaliczyć do jednych z największych problemów zdrowotnym w skali całego świata. Dieta o dużej zawartości nasyconych kwasów tłuszczowych, brak aktywności fizycznej, używki, stresujący tryb życia i brak czasu na odpoczynek przyczyniają się do większego ryzyka sercowo-naczyniowego. Warto pamiętać, że czasem niewielkie zmiany w trybie życia mogą znacznie zwiększyć nasze szanse na długie lata w zdrowiu. Korzystnie na układ krążenia będzie wpływała regularna aktywność fizyczna i utrzymanie odpowiedniej masy ciała. Ponadto dieta o małej ilości nasyconych kwasów tłuszczowych, a wysokiej zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych będzie wspomagała nasz układ krążenia. Pomocny okazać się może tutaj także magnez, którego odpowiedni poziom wspomaga prawidłową pracę mięśnia sercowego, a także całego układu krążenia. Jego niedobory mogą zwiększać ryzyko wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego, takich jak zaburzenia rytmu serca, miażdżyca czy zawał serca. O odpowiednią podaż magnezu należy dbać w kontekście profilaktyki, ale także w ramach wspomagania leczenia chorób układu sercowo-naczyniowego.
Piśmiennictwo:
- Statystyka zgonów i umieralności z powodu chorób układu krążenia; Cierniak-Piotrowska M., Marciniak G., Stańczak J.; Główny Urząd Statystyczny; 2015
- Żywienie człowieka; Gawęcki J.; 2010
- Magnez — rola fizjologiczna, znaczenie kliniczne niedoboru w nadciśnieniu tętniczym i jego powikłaniach oraz możliwości uzupełniania w organizmie człowieka; Iskra M., Krasińska B., Tykarski A.; 2013
- Meta-analysis of magnesium therapy for the acute management of rapid atrial fibrillation. Onalan O., Ctystal E., Douulah A. i wsp.; 2007
Artykuł ma cel informacyjny i edukacyjny, nie może zastąpić indywidualnej porady lekarskiej. LEK-AM Sp. z o.o. jako podmiot odpowiedzialny nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie zawartych w nim informacji.
Artykuł opracowała Paula Zagerłowska- dietetyk kliniczny
